Empati Nedir?

Empati; karşımızdaki kişiyi anlama, algılama ve kendimizi onun yerine koyma olarak tanımlanır. Empati sayesinde karşımızdaki kişinin duygularını daha rahat anlayabiliriz. Empati eş duyum demektir. İletişim kurduğumuz kişiyle bir nevi duygudaşlık yaparız. Bu da bizi iletişim açık biri yapabilir.

Empati duygusu gündelik hayatta işimizi kolaylaştırırken, kişisel hayat yolculuğumuzda kendimizi anlamlandırmamızda kolaylaşır. Öyle ki kendimizi dış gözle görmemizi sağlar ve empati sayesinde kendimizle daha da barışık oluruz. Yaşam aslında karşımızdakini doğru anlamakla ilişkilidir ve bunu da en iyi empatiyle yapabiliriz.

Empati Ne İşe Yarar?

Empatinin iletişimde önemli bir yeri vardır. Karşımızdaki kişiyi anladığımız ve onun gibi düşündüğümüz zaman iletişim daha da kolaylaşır. Empati sayesinde hayata farklı bir perspektiften bakmaya başlarız. Bunun hayatın her bölümünde bakış açımızı geliştirmemize de katkısı olur. İnsan olmanın en temel yolculuğu belki de empati kurabilmektir. Akıllı canlılar olduğumuz gerçeği su götürmez. Lakin insanın akıl ve duygularını eş güdümlü geliştirmesi gerekir. Empati, üretkenliği tetiklediği gibi aynı zamanda algıları da açar.

Gündelik hayatta ise karşımızdaki kişiyi anlamak hatta anlamaya çalışmak bile hayatımızı büyük ölçüde kolaylaştırır. Empatinin artıları kadar zararları da vardır. Empati yaptığımız da kontrollü olduğumuz kadar akıldan uzaklaşmamamızda gerekir. Zihinle duygular senkronize hareket ederse empatinin kontrolünü sağlamış oluruz. Aksi takdirde sempatiye geçerek karşımızdakiyle içgüdüsel bağ kurmaya başlarız. Bu senkronizasyonun abartısı aynalamaya geçer. Karşımızdaki kişinin sevincinin önüne geçer ya da tam tersi üzüntüsünün önüne geçerek daha fazla üzülürüz. Empatiyi anlama sanatı olarak da değerlendirebiliriz. Lakin karşımızdaki kişinin tüm duygularını tam anlamıyla yaşayamaz, hissedemez ve onun yerine geçemeyiz.

Empati Nasıl Kurulur?

Empati kurmak herkes için kolay bir duygu değildir. Bu duyguyu beslemek en başta iletişime açık olmak kadar iletişimde dinleyici olmakta önemlidir. Empati sonradan öğrenilebilir ve geliştirilebilir. Empati kurmak için önce karşımızdaki kişiyi dinlerken yargılamamayı öğrenmeliyiz. Karşımızdaki kişiyle hayat görüşlerimiz farklı olsa bile onun düşüncelerine saygı göstermemiz gerekir. Karşımızdakini daha iyi tanımak ve onu anlamak isterken soru yağmuruna tutmamamız ise empati yapmanın ilk aşamasıdır.

Empati Örneği;

Empatiyi bir örnekle açıklamak gerekirse; karşımızdaki bir kişinin yaşadığı haksızlığa çıkar gütmeden ona yardım etmeye gönüllü hissetmektir. Astrolojide ise empati, Ay ve Venüs’ün iyileştiren açıları ile yorumlanır. Asteroitlerin dünyasından ise Pallas temsil eder. Kişisel haritalarda olaylara iki tarafından bakmamızı sağlar.

Tabi kişisel haritamızda Ay, Venüs ya da Pallasımızın düştüğü evler kadar aldığı açılara göre de değişir. Öyle ki bazı kişilerle bırakın empatiyi iletişim kurmak bile mümkün değildir.

Zamanın haritasında ise bunu en iyi 2023 Ekim ayından başlayan 2025 Mart ayına kadar aralıklarla devam eden ve edecek ateş – hava aksında tutulmalar göstermektedir. Dünyanın bu tarihler arasında savaş da ölen yüzbinlerce insana tanıklık edip sessiz kalması ve hiçbir şey yok gibi davranması da anın haritasında empatiden yoksun bir zaman diliminden geçtiğimizi işaret ediyor. Belki de yıllar sonra bu tarihlerde dünyanın kör sağırı oynaması empatiden yoksun davranılması fazlasıyla konuşulacak. Lakin bu tarihler arasında empati altında daha değerli nice bir duygu olarak aramızda yaşatılmaya çalışılıyor.

Empati Yapabilen kişilerin Özellikleri

Karşısındakiyle güçlü iletişim kurarlar
Algıları açıktır
Karşısındaki kişinin düşüncelerine saygılı olurlar
Önyargılı olmazlar
Sosyal olurlar
Lider vasıflı olurlar
Çevresine karşı duyarlı olurlar
Meraklıdırlar
Dünyaya geniş açıdan bakarlar

Empatinin Çeşitleri Nelerdir?

Empati 4 çeşide ayrılır. Bunları kısaca açıklamak gerekirse;

Bilişsel Empati; kendimiz dışındaki kişilerin zihinsel olarak ne hissettiğini ve buna ne tepki vereceğini anlamaya çalışmaktır. Bilişsel empatide karşımızdaki kişinin düşüncelerini anlamaya ve algılamaya çalışırız.

Empatik İlgi; karşımızdaki kişinin fiziksel olarak hislerini anlamaktır. Örneğin; yanımızda biri kötü bir olay yaşadığında bizimde yüzümüzün kızarmasıdır.

Duygusal Empati; başkalarının duygularını anlamaya çalışmaktır. Bu empati türünde insanların ne hissettiğini anlamaya çalışırız.

Toplumsal Empati; toplumsal olaylara duyarsız kalmamakla beraber bir tepki gösterme ve yardımlarını eksik etmeme durumudur.